روش‌های خلاقانه تصویرسازی در زمین کشاورزی
کشاورزان ژاپنی از توان اعجاب‌انگیز هنر در کشاورزی و تلفیق آن با داشته‌های فرهنگی و تاریخی خود بهره گرفته و با جذب گردشگران داخلی و خارجی، به توسعه پایدار و بهبود معیشت روستائیان کمک شایان نموده‌اند.
دو نمونه از روش‌های خلاقانه تصویرسازی در زمین کشاورزی
در سال 1993 اهالی روستای ایناکاداته از توابع شهر «اونو» در 600 مایلی شمال توکیو با هدف پاسداشت سابقه 2000 ساله کاشت برنج در این روستا و نیز به عنوان روش جدیدی برای جذب توریسم و رونق اقتصادی روستا، شالیکاری هنرمندانه در مقیاس بزرگ را به نام هنر تانبو یا هنر طراحی با زمینه برنج یا هنر شالیزار آغاز کردند.
حدود 1200 داوطلب محلی با صرف 35000 دلار و با استفاده از هفت رقم مختلف برنج با رنگ‌های متفاوت - بدون کاربرد هیچگونه رنگ مصنوعی - هر سال دور هم جمع می‌شوند تا در امر کاشت همکاری کنند.
به عنوان مثال رقم Tsugaru Roman سبز و Yukiasobi و Beniasobi به ترتیب سفید و قرمز می‌باشند. مزارع وسیع برنج به تابلوهای غول‌آسای نقاشی تبدیل شده‌اند.
به عنوان مثال روی یک شالیزار تابلوی "موج بزرگ کاناگاوا" اثر ماندگار "کاتسوشیکا هوکوسای" نقاش معروف سدة 19 ژاپن به نمایش گذاشته شد. این اثر از معروف‌ترین آثار هنری جهان و بی‌شک شمایلی دقیق از هنر ژاپنی است.
تصویرهای رنگی به اندازه‌ای باورنکردنی است که بسیاری فکر میکنند، این هم یک ترفند رایانه‌ای یا "فتوشاپی" دیگر است چون غالباً عادت کرده‌اند که شالیزارها را به رنگ سبز یا زرد ببینند. اما در این تصویرهای برنجی، رنگ‌های سفید و سیاه هم به چشم می‌خورد و تصویر را واقعی جلوه می‌دهد. -
با گذشت زمان طرح‌های این هنر محلی پیچیده‌تر شده اما همواره بر داشته‌های فرهنگی و تحکیم روابط خانواده تاکید ویژه داشته است. در سال 2006 حدود 200 هزار گردشگر به این روستای 8000 نفری آمدند. هر سال در ماه آوریل، یک همایش برای تصمیم‌گیری بر روی طرح‌های سال بعد توسط روستائیان برگزار می‌شود.
وقتی موضوع مشخص شد مقامات روستا یک مدل دیجیتالی ساده تهیه میکنند که بعد توسط معلمان هنر محلی به نقاشی‌های پیچیده تبدیل می‌شود. سپس قبل از کاشت طرح را روی زمین پیاده میکنند. این فرآیند حدود سه ماه طول میکشد. هر 15000 متر مربع اغلب یک طرح با ریشه در فرهنگ محلی آن‌ها را نشان می‌دهد.
سپتامبر - 10شهریور تا 9 مهر - بهترین زمان برای دیدن این چشم‌انداز است اما ابتدای ژوئن هر سال شروع بازدیدهاست که تا اوایل اکتبر ادامه دارد.
تورگردشگری زراعت برنج
مردم روستا دفتری بنام دفتر گردشگری روستا راه‌اندازی و برای نخستین بار تور گردشگری زراعت برنج را سال 1993 برپا نمودند. این تور، تجربه عملی تمامی مراحل کاشت تا برداشت برنج سنتی را برای شرکتکنندگان فراهم می‌نماید. اینکار جدا از جنبه اقتصادی، حس مشارکت و همکاری در مردم محلی را تقویت کرده و به تبادل ارزش‌های اصیل فرهنگی و سنتی کمک میکند. موفقیت این طرح باعث گسترش این کار هنرمندانه در حدود 100 نقطه از ژاپن شده است.
روستاییان، برجی 22 متری در کنار ساختمان دهداری ایناکاداته برای بازدید بهتر گردشگران از مزارع برنج ساختند
این روش جدا از فرهنگ‌سازی به ویژه در بین کودکان، کمک موثری به بهبود اقتصاد روستا نیز می‌نماید.
مثال دیگر از این روش‌های ابتکاری، جشنوار هنری سالانه «وارا» در ژاپنی به معنای نی برنج می‌باشد. اینکار برای نخستین بار در سال 2006 توسط آقای امی‌گودا؛ دانشجوی دانشگاه نایجاتا صورت گرفت و بعدها توسط دانشجویان دانشکده هنر دانشگاه موساشینو توکیو با همکاری مردم محلی ادامه یافت. آواز ساقه‌های بریده برنج با روشی خلاقانه شکل ماموت را به تصویر کشید.
این مجسمه‌های غول پیکر - تا ارتفاع حدود 5 متر - به‌قدری جذاب بودند که نظر بسیاری از مردم محلی شهر ساحلی نایجاتا - واقع در شمال شرقی ژاپن. معروف به: شهر آب، شهر بید و شهر غذا و گل‌ها - را به خود جلب کرده و تصمیم گرفتند آن را یک در قالب جشنواره‌ای سالانه برگزار نمایند.
این جشنواره از سال 2008 هر ساله در پاییز - همزمان با فصل برداشت برنج - در پارک اوواسه کیجاتا واقع در جنوب غربی شهر نایجاتا برگزار می‌شود. کشاورزان با این کار نه‌تنها برداشت برنج را جشن می‌گیرند، بلکه در حاشیه این جشنواره، محصولات کشاورزی خود را نیز به فروش می‌رسانند.
نتیجه‌گیری: دوری از سلیقه محوری
در ایران که با دارا بودن تنوع اقلیمی، کشوری چهار فصل است، تنوع بالای گونه‌های زراعی و باغی، امکان انجام چنین طرح‌هایی را در سطح وسیع فراهم می‌نماید و لازم است تا مسئولان ذیربط به‌جای نگاه صرف سخت‌افزاری به مقوله تولید کشاورزی و گردشگری، با بهره‌گیری از نظرات کارشناسان خلاق صاحب تجربه و نیز دانش بومی غنی روستائیان عزیز، روش‌های کم‌هزینه، پراثر، پایدار و دوست‌دار محیط‌زیست را جایگزین طرح‌های کوتاه‌مدت هزینه‌بر و گاهاً ناسازگار با محیط‌زیست نمایند.
منبع: ماهنامه دام و کشت و صنعت
