آبیاری قطره ای چیست؟ تجهیزات مورد نیاز و هر آنچه که باید بدانید.
آبیاری قطره ای چیست؟
آبیاری قطره‌ای نوعی آبیاری موضعی یا میکرو می‌باشد که در آن، آب را با فشار کم از روزنه یا وسیله‌ای به نام قطره چکان به ریشه گیاهان می‌رساند. در این روش آب به آهستگی در پای گیاه ریخته می‌شود که موجب صرفه جویی و افزایش بازدهی آبیاری می‌گردد. همچنین با توجه به اینکه در این روش مساحت و عمق کمی از سطح خاک خیس می‌شود، موجب کاهش میزان تبخیر آب نیز می‌گردد. در سیستم آبیاری قطره ای آب از شبکه شیرها، لوله‌ها و قطره چکانها عبور می‌‌نماید. بسته به کیفیت طراحی سیستم نصب شده، یک سیستم آبیاری قطره ای می‌تواند از انواع روش‌های آبیاری دیگر مانند آبیاری سطحی و بارانی کاراتر باشد.
تجهیزات مورد نیاز برای سیستم آبیاری قطره ای شامل:
پمپ یا منبع آب تحت فشار
فیلتراسیون (فیلتر شنی یا سیلیس، فیلتر دیسکی و یا توری)
تانک کود
سیستم بک واش
شیر کنترل فشار
لوله اصلی
لوله آبرسانی
لوله‌های جانبی یا لوله‌های فرعی (لترال‌ها)
قطره‌چکان‌ها، اسپریرهای کوچک و یا لوله‌های آبیاری قطره ای
به خاطر نحوه خاص آبرسانی در سیستم آبیاری قطره‌ای، گاهی روش‌های سنتی سطحی کوددهی غیرموثر هستند. بنابراین اغلب در سیستم آبیاری قطره‌ای، کود شیمیایی مایع و آب آبیاری را با هم مخلوط می‌کنند. به این روش کوددهی و آبیاری همزمان کودآبیاری، شیمیاری و یا آبیاری شیمیایی گفته می‌شود. در بکارگیری این روش، که آب و کود به آهستگی به گیاهان داده می‌شود، تا ۹۵٪ صرفه‌جویی در مصرف کود گزارش شده است.
مزایا و معایب آبیاری قطره ای
از مزایای سیستم آبیاری قطره ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش میزان شسته شدن ،اتلاف کود و مواد مغذی به دلیل آبیاری موضعی.
اگر به درستی طراحی، اجرا و مدیریت شود، بازدهی آبیاری آن بالا است.
نیازی به تراز بودن مزرعه ندارد و در زمین‌های شیبدار قابل اجرا است.
در زمین‌های کشاورزی با اشکال نامنظم براحتی قابل اجراست.
از آب‌های بازیافتی غیرآشامیدنی می‌توان با اطمینان استفاده کرد.
رطوبت در ناحیه ریشه‌ها تامین می‌شود.
نوع خاک اهمیت کمتری در تعیین زمان‌های آبیاری دارد.
در بازه زمان آبیاری کاهش پیدا می‌کند.
فرسایش خاک کاهش پیدا می‌کند.
رشد علف هرز کاهش پیدا می‌کند.
میزان آبیاری و توزیع آب در نازل‌ها بسیار یکنواخت شده و قابل کنترل است.
هزینه نیروی انسانی از روش‌های دیگر آبیاری کمتر است.
میزان آبدهی با استفاده از شیرها و دریپرها قابل تنظیم است.
با استفاده از کوددهی توسط سیستم قطره‌ای، میزان اتلاف کود به حداقل می‌رشد.
با خشک باقی ماندن شاخ و برگ گیاهان، احتمال بیماری گیاهان کاهش می‌یابد.
باتوجه به اینکه سیستم آبیاری قطره‌ای، به فشار پایینی نسبت به سایر روش‌های آبیاری نیاز دارد، میزان مصرف انرژی نیز کمتر می‌باشد.
از معایب سیستم آبیاری قطره ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
هزینه اولیه ممکن است از روش‌های آبیاری دیگر بیشتر باشد.
اگراز فیلتراسیون استفاده نشود، ممکن است لوله و قطره‌چکان‌ها دچار گرفتگی شوند و سیستم به درستی کار نکند.
در سیستم‌های آبیاری قطره ای زیرسطحی، شخص آبیاری کننده نمی‌تواند از صحت آبیاری مطلع شود(خرابی سیستم ممکن است به آبیاری بیش از حد و یا کم، منجر شود.)
اگر از کود و مواد شیمیایی استفاده می‌کنید که برای فعال‌سازی آن به سیستم آبیاری بارانی نیاز دارید، آبیاری قطره‌ای مناسب شما نیست.
اسیدشویی در سیستم قطره ای
اسید در سیستم‌های آبیاری به منظور شستشوی رسوبات تثبیت شده درون لوله‌ها و قطره‌چکان‌ها که ناشی از مواد شیمیایی محلول در آب آبیاری می‌باشد کاربردهای فراوانی دارد. این نوع رسوبات یا از آب آبیاری ناشی شده یا به دلیل بکارگیری و تزریق کودهای محلول نامرغوب در آب آبیاری به وجود می‌آید. جهت تزریق اسید به درون سیستم آبیاری همان لوازمی بکار می‌رود که در هنگام تزریق کود از آن‌ها استفاده می‌شود.
اسیدهای مناسب جهت شستشوی سیستم به شرح زیر می‌باشد:
اسید هیدروکلریک
اسید سولفوریک
اسید فسفریک
نوار آبیاری قطره ای (تیپ)
نوار آبیاری قطره ای یا نوار تیپ، لوله‌ای با دیواره نازک است که برای آبیاری قطره ای استفاده می‌شود. این نوارها ساختار ساده‌ای دارند و دارای سیستم جبران کننده فشار نیستند. این نوارها معمولا از جنس پلی اتیلن ساخته می‌شود و دارای ضخامت 4 الی 25 میل (0.1-0.6 mm) می‌باشد. نوارهای آبیاری ضخیمتر همان لوله‌های قطره چکاندار هستند و معمولا برای مصارف دائمی مانند آبیاری زیر سطحی استفاده می‌شود، در حالی که نوارهای آبیاری نازکتر یکبار استفاده شده و بعد از مصرف دور انداخته می‌شود.
جریان آب از قطره‌چکان‌ها و نازل‌هایی که بر روی نوار آبیاری وجود دارد خارج می‌شود. فاصله معمول بین این نازل‌ها بین 15 - 60 سانتی‌متر می‌باشد.
